Wednesday, July 29, 2009

အေမစုအတြက္ Generation Waves မွ သီခ်င္းတစ္ပုဒ္

Job announcement for a Media Officer

Dear friends,
Burma Partnership is looking for a Media Officer to join our team. Please find the vacancy announcement below. Feel free to distribute this to your networks or to individuals who may be interested in the position. The deadline for applications is August 7th, 2009.
Thank you,
Burma Partnership Secretariat

Burma Partnership (BP)Position: Media Officer
Location: Mae Sot, Thailand
Report directly to: Coordinators

Overall responsibility:
  • To strategically promote the voices of Burma’s democracy movement through local, regional, and international media
Key areas of responsibility:
  • Produce BP’s Weekly Highlights and issue Updates: gather key news and publications on Burma from inside, border-based and international sources, and write an editorial introduction on the key issue (s)
  • Write and edit materials for the media, including press releases, advisories, op-eds and web stories
  • Fulfill information requests from the media – connect reporters with appropriate representatives in the movement.
  • Develop and maintain relationships with reporters and editorial boards in the region
  • Maintain a media contact list
  • Assist with press conferences and other media events
  • Monitor and prepare regular reports for staff on the movement’s media exposure
Consult with: Coordinators and the Secretariat

Term of employment: Yearly (subject to three month probation at the beginning of contract)

Qualification (general/core competencies):
  • Strong written and oral communication skills in English (Burmese helpful)
  • Experience in journalism or media relations; excellent writing and editing skills
  • Strong commitment to and understanding of Burma
  • Ability to work independently and as part of a small team
  • Excellent interpersonal skills; sensitivity to local needs and culture
  • Ability to work under pressure and meet deadlines
  • Preferred: familiarity with regional media and ASEAN mechanisms

Salary & benefits:
  • Salary: 15,000 THB per month
  • Benefits: work-related travel expenses (including transportation, accommodation, communication, and per diem) are covered, and accommodation or housing stipend can be discussed.

Application procedures: Interested candidates are requested to submit a cover letter, CV, writing sample and one reference in English. Only complete applications will be reviewed by the Secretariat. We will not be able to notify all applicants unless they are chosen for an interview. A writing test will be part of the selection process.
Please email your application to: partnership@csloxinfo.com and freeburm@loxinfo.co.th before August 7th, 2009.

About our organization:
Burma Partnership is a movement of organizations and individuals that aims to develop a strong broad-based partnership of peoples of the Asia-Pacific advocating and mobilizing a movement for promoting freedom, democracy and human rights in Burma. This movement facilitates strategic linkages; coordinates activities; develops and shares its capacity and resources; channels information resources; and promotes dialogue towards unified approaches.

Sunday, July 26, 2009

ေအာ္ပီက်ယ္၏ သူႏွင့္သူမ ကာတြန္းမ်ား

ျမန္မာ ကာတြန္း ဆရာ ေအာ္ပီက်ယ္ သည္ ျမန္မာ့ လူမွု အသိုင္းအ၀ိုင္း အတြင္း အမ်ိဳးသမီး ႏွင့္ အမ်ိဳးသား ၏ ေယဘုယ် ျပဳမူ ေနထိုင္ က်င့္ႀကံ ပံုကို ဟာသ ေျမာက္ စြာ ေရးဆြဲ တင္ဆက္ထား ပါသည္။ ဖတ္ရင္း ဖတ္ရင္း က်မ တစ္ေယာက္တည္း သေဘာက်စြာ ၿပံဳးေနမိသည္။ ေရးဆဲြသူသည္ ျမန္မာ ျဖစ္သည့္ အားေလ်ာ္စြာ ျမန္မာ့ ယဥ္ေက်းမွု ေရေျမ သဘာ၀ႏွင့္ အညီ အေျချပဳ၍ ရသေျမာက္စြာ ေရးဆြဲထား သည္ကို လည္း ေတြ႕ရ ပါသည္။ ဤ ကာတြန္းကို ဖတ္ၾကည္႕ျခင္း အားျဖင့္ က်မတို႔ ျမန္မာ အမ်ိဳးသမီး ႏွင့္ အမ်ိဳးသားမ်ား ၏ ျပဳမူ ေနထိုင္ ေဆာင္ရြက္ပံုကို အျခား တိုင္းတပါးမ်ား ႏွင့္ မတူေၾကာင္း ကိုလည္း ခ်ိန္ထိုးႏွိုင္းဆ ႏိုင္ပါသည္။ အမိအိမ္ႏွင့္ ေ၀းေနေသာ သူတိုင္း ကာတြန္းကို ဖတ္၍ တစံုတရာ လြမ္းေန လိမ့္မည္ဟု က်မ ထင္ျမင္မိ ပါသည္။

ျမန္မာႏိုင္ငံႏွင့္ ပတ္သက္၍ လူမွုလိင္ (Gender) အေၾကာင္း ေလ့လာခ်င္ေသာ သူမ်ားအတြက္ တစံုတရာ အက်ိဳးရွိ လိမ့္မည္ဟု ယံုၾကည္မိ ပါသည္။ ေပးပို႔လာေသာ ေဒါက္တာစန္းထြန္းအား အထူးေက်းဇူးတင္ရွိ ပါသည္။

cartoonapk-thu-and-thuma

Tuesday, July 21, 2009

ျမန္မာျပည္ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးဆုိင္ရာ သေဘာတူညီခ်က္မ်ား၏ အနာဂတ္ေရးရာမ်ား

ျမန္မာျပည္၏ ယခုလက္ရွိ ႏွင့္ အနာဂတ္ ႏိုင္ငံေရး အေၾကာင္းကို စိတ္၀င္စားသူတိုင္း ဖတ္ရွဳႏိုင္ပါသည္။

the 20 future 20 of 20 cease-fire 20 agreements 20 in 20 burma

ေပးပို႕လာေသာ ညီမေလး ဆာေဖာၾကည္ကို အထူး ေက်းဇူးတင္ရွိပါသည္။

Thursday, July 16, 2009

အာဇာနည္ေန႕ ဒို႔မေမ့

သူငယ္ခ်င္းေတြ နဲ႕ စကားစျမည္ ထိုင္ေျပာရင္း အာဇာနည္ေန႕နဲ႔ နီးကပ္လာၿပီ ဆိုတဲ့ အေၾကာင္း တေယာက္နဲ႔ တေယာက္ ေျပာမိေန ၾကတယ္။ က်မတို႕ မူလတန္း ဘ၀တုန္းက အာဇာနည္ေန႔ နဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ ေရွးေဟာင္း ေႏွာင္းျဖစ္ အေၾကာင္းေတြကို လြမ္းေမာစြာ ေျပာမိေန ၾကေသးတယ္။

က်မ ငယ္ငယ္တုန္းက မွတ္မိေနေသးတယ္။ ေက်ာင္း စာသင္ခန္း မွာဆိုရင္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း နဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ ကဗ်ာေတြ သမိုင္းေၾကာင္းေတြ သင္ယူ ေလ့လာ ရတယ္။ အာဇာနည္ေန႔ ေရာက္ၿပီ ဆိုရင္ ေက်ာင္းမွာ ကဗ်ာ၊ စာစီ စာကံုး နဲ႔ ပန္းခ်ီ စတာေတြ ၿပိဳင္ပြဲ လုပ္ေလ့ ရွိတယ္။ ၿပီး ေနာက္တစ္ခုက အာဇာနည္ေန႔ဆို ဌာန ဆိုင္ရာ ရုံးေတြ က ဥၾသ ဆြဲသံေတြ ၾကားရတယ္။ ဒါေတြ အားလံုးဟာ က်မတို႔ ျမန္မာႏိုင္ငံသား အားလံုး လြတ္လပ္ေရး ရရန္ အတြက္ အဆမတန္ေသာ အသက္ ေသြးေခၽြး မ်ားစြာ ေပးဆပ္ ရင္ႏွီးသြားေသာ လြတ္လပ္ေရး ဖခင္ ႀကီး ဗိုလ္ခ်ဳပ္ ေအာင္ဆန္း နဲ႔တကြ အျခားေသာ အာဇာနည္ မ်ားကို ဂုဏ္ျပဳ ေအာက္ေမ့တဲ့ လွုပ္ရွားမွု ေလးေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ ျပည္သူ လူထုၾကားထဲက သိသိသာသာ ရွိလွတဲ့ ျမင္ကြင္းေလးေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီျမင္ကြင္းေတြဟာ က်မ မူလတန္း အရြယ္ ရဲ႕ ျမင္ခဲ့ရတဲ့ လွုပ္ရွားမွုေတြပါ။

က်မ မူလတန္း ဘ၀က ေက်ာ္လြန္လို႕ ၈၈၈၈ အေရး အခင္း ၿပီးတဲ့ ေနာက္မွာ အဲဒီလိုမ်ိဳး ျပဳလုပ္ တာလည္း မရွိေတာ့ဘူး။ တစတစ နဲ႔ ျပည္သူ လူထုရဲ႕ ျမင္ကြင္းမွာ တျဖည္းျဖည္း နဲ႔ ေမွးမွိန္စ ျပဳလာၿပီ ဆုိတာ ျမန္မာျပည္သူ ျပည္သာ တိုင္း သတိျပဳမိ လိမ့္မယ္လို႕ က်မ ယူဆမိပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ ေအာင္ဆန္း ရုပ္ပံု ရုိက္ႏွိပ္ထားတဲ့ ေငြေၾကးေတြ ျပည္သူ ၾကားထဲမွာ လံုး၀ အသံုးျပဳျခင္း မရွိေတာ့ဘူး ဆိုတာကိုလည္း အားလံုး သတိျပဳ မိမွာပါ။ ဒါေတြဟာ သမိုင္းကို ႀကိဳးစားၿပီး ေဖ်ာက္ဖို႕ လက္ေတြ႕ အကြက္ က်က် လုပ္ေဆာင္ေနတာကို ေတြ႕ရပါတယ္။

သို႕ေသာ္.... သမိုင္းကို ဘယ္ေလာက္ပဲ ႀကိဳးစားၿပီး ေဖ်ာက္ဖ်က္ ေနပါေစ ျပည္သူေတြရဲ႕ ရင္ထဲမွာ အစဥ္ရွိ ေနတယ္ ဆိုတာ ေမ့ထားလို႕ မရေသးတဲ့ အရာပါ။ အခု ေခာတ္ရဲ႕ နည္းပညာ တိုးတက္မွု ေအာက္မွာ က်မတို႕ ေခာတ္လူငယ္ေတြ မိမိတို႕ရဲ႕ အေရးပါလွတဲ့ အာဇာနည္ ပုဂၢိဳလ္မ်ားကို ျမန္မာ ျပည္သူ ျပည္သားေတြ ၾကားမွာ ျပန္လည္ ေနရာယူဖို႕ အခ်ိန္ေရာက္လို႕ ေနပါၿပီ။ သမိုင္းကို ဘယ္လိုပဲ ေဖ်ာက္ေဖ်ာက္ စစ္မွန္တဲ့သမိုင္းဆိုတာ ရွိေနမွာပဲ ဆိုတာ က်မတို႕ လူငယ္ေတြ သက္ေသထူရေအာင္။

ဗိုလ္ခ်ဳပ္ ေအာင္ဆန္းနဲ႕ ပတ္သက္တဲ့ ဂုဏ္ျပဳထားတဲ့ ကဗ်ာ ေလးေတြကို ေအာက္မွာ က်မ ပူးတြဲၿပီး ပို႕စ္ လိုက္ပါတယ္။ နာမည္ေက်ာ္ ျမန္မာ စာေပ အႏုပညာရွင္ ေတြက လက္ေစာင္း ထက္ထက္နဲ႕ ေဖာ္က်ဴး ေရးသား ထားပါတယ္။ အဲဒီေခာတ္ အဲဒီအခါက လွလွပပ တင္ဆက္ ထားတဲ့ စာေပ အေရးအသား အသံုးအႏွုန္း ေလးေတြကို ေတြ႕ျမင္ရမွာ ျဖစ္ၿပီး ယခုေခာတ္နဲ႔ မတူ တမူထူးျခားပံုကိုလည္း ေလ့လာ ခံစားရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။

က်ဆံုးေလၿပီးေသာ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းနဲ႕တကြ အာဇာနည္ အေပါင္းတို႕အား ေအာက္ေမ့ သတိရလ်က္......

general-aung-san-poems

Sunday, July 12, 2009

ထိုင္းႏိုင္ငံ ေရႊ႕ေျပာင္းအလုပ္သမားမ်ားအတြက္ သတင္းေကာင္း

ထိုင္းႏိုင္ငံက ေရႊ႕ေျပာင္းအလုပ္သမားေတြ အတြက္ ၀မ္းေျမာက္ဖြယ္ရာ သတင္းေကာင္းလို႕ ေျပာလို႕ ရပါတယ္။ အခု ထိုင္းက တရား၀င္ အလုပ္သမား ကဒ္ကို ျပဳလုပ္ေပးေနၿပီ ျဖစ္ပါတယ္။ အရင္တုန္းက ျမန္မာ ေရႊ႕ေျပာင္း အလုပ္သမားေတြဟာ အင္မတန္ မ်က္ႏွာငယ္ အႏွိမ္ခံ ဘ၀နဲ႕ ေနလာခဲ့တာ တခ်ိဳ႕ဆို ေတာ္ေတာ္ကို ၾကာခဲ့ၿပီ ျဖစ္ပါတယ္။ သို႕ေသာ္ သူတို႕မွာ ဘာ တရား၀င္ကဒ္ မွ မရွိတဲ့ အတြက္ အခြင့္အေရးနဲ႕ ပတ္သက္လို႕ ေတာင္းဆိုတဲ့အခါမွာ အင္မတန္ ခက္ခဲခဲ့ရပါတယ္။

သူတို႕ဘ၀ရဲ႕ အခ်ိန္ ေတာ္ေတာ္ မ်ားမ်ားမွာ ပုလိပ္ဖမ္းမွာကို ေၾကာက္ရင္းနဲ႕ အသက္ရွင္ေနရတာပါ။ ပုလိပ္ဖမ္းမွာ တစ္ခုတည္း ေၾကာက္ရတာ မဟုတ္ပါဘူး။ အလုပ္ရွင္က ကိုယ့္ကို လခ မွန္မွန္ မေပးတဲ့ ျပႆနာ ကလည္း ေန႕စဥ္နဲ႕အမွ် ဒုနဲ႕ေဒးပါ။ တခ်ိဳ႕ဆိုရင္ ထိုင္းလူငယ္ လမ္းသရဲ မူးယစ္ ေဆးစြဲတဲ့သူနဲ႕ ေတြ႕ရင္ အလိုလိုေနရင္း အေစာ္ကားခံရ၊ ပိုက္ဆံအလုခံရနဲ႕ တကယ္ကို မဟာ့မဟာ အေနမေခ်ာင္ အစားမေခ်ာင္ တဲ့ ဘ၀ပါပဲ။ ဒီ ေၾကာက္ရြံ႕ျခင္းနဲ႕ အသက္ရွင္ရတာ တကယ္ကို ႏွိုင္းယွဥ္လို႕ မရႏိုင္တဲ့ စိတ္ပင္ပန္း ဆင္းရဲျခင္း တရပ္ပါပဲ။ ကိုယ္ခ်င္းစာခဲ့ရပါတယ္။ က်မလည္း အဲဒီဘ၀ကို တခ်ိန္တုန္းက ျဖတ္သန္းခဲ့ရ လို႕ပါပဲ။

စကားမစပ္ ေျပာရမယ္ ဆိုရင္ အဲဒီမွာ က်မ သူငယ္ခ်င္းေတြ အမ်ားႀကီး ရွိေနပါတယ္။ ခုနက ေျပာခဲ့တဲ့ ေရႊ႕ေျပာင္း အလုပ္သမားေတြ ပါပဲ။ တခ်ိဳ႕က တရား၀င္ စာအုပ္ ရွိပါတယ္။ အမ်ားစုကေတာ့ တရားမ၀င္ အလုပ္သမားေတြ ပါပဲ။ အားတိုင္း သူတို႕ေတြဆီကို သြားလည္ပါတယ္။ ၾကားရတဲ့ သတင္းတိုင္းကို ရင္ကို ရုိက္ႏွက္သလို ခံစားရပါတယ္။ ေျပာမျပႏိုင္ ေလာက္ေအာင္ ၀မ္းနည္း ေၾကကြဲ ခဲ့ရဖူးပါတယ္။

သူငယ္ခ်င္းရဲ႕ ျဖစ္ရပ္မွန္ ဇာတ္လမ္းေလးကေတာ့ ဒီလိုပါ။ သူေန႕တိုင္း တံတား ေဆာက္လုပ္ေရး မွာသြားၿပီး အလုပ္လုပ္ပါတယ္။ သူ႕ရဲ႕ အဓိက တာ၀န္ကေတာ့ ကေဟေဆာ္ရတဲ့ အလုပ္ပါပဲ။ ညေန အိမ္ျပန္လာတိုင္း သူ႕ရဲ႕မ်က္လံုးကို ေရခဲနဲ႕ အုံထားရတယ္တဲ့ ေျပာျပဖူးတယ္။ ဒါနဲ႕ က်မ ဗဟုသုတက နည္းေလေတာ့ ေမးၾကည့္မိတယ္။ ဘာျဖစ္လုိ႕လဲေပါ့။ ဒါနဲ႕သူကရွင္းျပတယ္။ အလုပ္ရွင္က မ်က္စိကို ကာကြယ္ေပးတဲ့ အရာေတြကို မထုတ္ေပးဘဲနဲ႕ အလုပ္သမားေတြကို ခိုင္းေစေနတယ္တဲ့။ အဲဒါ ကေဟေဆာ္ၿပီးတိုင္း မ်က္လံုးကို သံမွုန္သံစ ေတြ စူး၀င္ေနသလို ခံစားရၿပီး မ်က္ရည္ပူေတြ က်လာတယ္တဲ့။ အယ္.. အလုပ္က ျပန္လာရင္ ေရခဲကို တခါတည္း ၀ယ္ခဲ့ၿပီး အိမ္ေရာက္တာနဲ႕ တန္းၿပီး မ်က္လံုးေပၚကို တင္ထားရတယ္တဲ့။ က်မ တကယ္ စိတ္မေကာင္းခဲ့ပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ က်မလည္း ဘယ္လို ကယ္တင္ႏိုင္မလဲ။ တခ်ိန္တုန္းက သူတို႕ေတြလိုပဲ ကုိယ့္ေျခေပၚ ကိုယ္ အႏိုင္ႏိုင္ ရပ္ေနရတဲ့သူေလ။ ႏွစ္သိမ့္ရုံ ကလြဲၿပီး ဘာရွိႏိုင္အံုးမွာလဲ။

အဲဒါ ဒီေန႕ ေရႊ႕ေျပာင္းအလုပ္သမား အေၾကာင္းလည္း ဖတ္ရေရာ အဲဒီက သူငယ္ခ်င္းေတြ အကုန္လံုးအတြက္ ၀မ္းသာ ေပးေနမိတယ္။ သတိရရင္း တလက္စ တည္းပဲ အဲဒီက သူငယ္ခ်င္းေတြ အေၾကာင္းက ဒီကေန ေဖာက္သည္ခ် လိုက္ရပါတယ္။

ေအာက္မွာ ထိုင္းႏိုင္ငံက ညီမေလးပို႕လာတဲ့ ဖိုင္ေလးေတြကို ပူးတြဲ ပို႕စ္လိုက္တယ္။

ျမန္မာ ေရႊ႕ေျပာင္းအလုပ္သမားမ်ား ကုိယ္စိတ္ႏွစ္ျဖာ ရႊင္လန္း ခ်မ္းေျမ႕ပါေစ။

wpmaesod

Saturday, July 11, 2009

ဖိလစ္ပိုင္က ေမယြန္မီးေတာင္ ေပါက္ကြဲေတာ့မယ္ဆိုပဲ..




ဖိလစ္ပို္င္ကၽြန္းစုကို အဓိက အပိုင္းႀကီး ၃ ပိုင္း ခြဲျခားထားပါတယ္။ အဲဒါကေတာ့ ေျမာက္ပိုင္းက လူဇို (Luzon)၊ အလယ္ပိုင္းက ဘီဇားယား (Visayas) နဲ႕ ေတာင္ပိုင္းက မင္ဒေနာင္၀ိုး (Mindanao) တို႕ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။

ဒီႏိုင္ငံဟာ မီးေတာင္ ေတြကေနတဆင့္ ႏိုင္ငံ ျဖစ္လာ တယ္လို႕ သူတို႕ရဲ႕ သမိုင္းေၾကာင္း နဲ႕ ဒီ ႏိုင္ငံက မိတ္ေဆြေတြရဲ႕ ေျပာျပထားခ်က္ အရ သိထားခဲ့ ရပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အခု ေနာက္ပိုင္းမွာ မီးေတာင္ ေပါက္တယ္ ရယ္လို႕ ၾကားရတာက ခပ္ရွားရွားပါ။ မီးေတာင္ ကေန စတင္ ေပၚေပါက္လာတဲ့ ႏိုင္ငံ ျဖစ္တဲ့အတြက္ ေျမငလ်င္ ကေတာ့ လွုပ္ႏိုင္ေခ် ရွိတယ္ေလ။ ဒါေၾကာင့္ ေက်ာင္းမွာက ေျမငလ်င္ လွုပ္ရင္ ျပဳလုပ္ရမယ့္ ႀကိဳတင္ ျပင္ဆင္မွုကို ေက်ာင္းက တစ္ႏွစ္ တစ္ႀကိမ္ လုပ္ေပးပါတယ္။ သိတဲ့အတိုင္းပဲ ကၽြမ္းႏိုင္ငံ ဆိုေတာ့ မုန္တိုင္း ၀င္တာကေတာ့ ခဏခဏပဲ ဆိုပါေတာ့။ ဒါေပမယ့္ သိပ္ျပင္းထန္တဲ့ မုန္တိုင္းကေတာ့ ရွားပါတယ္။







Mount of Mayon ရဲ႕အလွ

ဒီတခါေတာ့ မီးေတာင္ေပါက္မယ္လို႕ ၾကားရတာ ပထမဦးဆံုး အႀကိမ္ပါ။ အဲဒီ မီးေတာင္ဟာ လူဇို (Luzon) ရဲ႕ ေအာက္ပိုင္းမွာ တည္ရွိပါတယ္။ က်မတို႕ေနတဲ့ မနီလာ (Manila) နဲ႕ေတာ့ ေတာ္ေတာ္ေလး အလွမ္းေ၀း ပါတယ္။ ဖိလစ္ပိုင္ အာဏာပိုင္ေတြက သူတို႕ႏိုင္ငံရဲ႕ ေက်ာ္ၾကားလွတဲ့ ေမယြန္မီးေတာင္ဟာ ယခု အသက္၀င္ လွုပ္ရွားလာတဲ့ လကၡဏာ ျပလာၿပီး မၾကာခင္ ေပါက္ကြဲေတာ့မယ္ ဆိုတဲ့အေၾကာင္း သတိေပးလိုက္ပါတယ္။ အဆိုပါ သတင္းကို ၂၀၀၉ ဇူလိုင္လ ၁၀ ရက္ေန႔ မွာ သတင္း ေအဂ်င္စီ ေတာ္ေတာ္ မ်ားမ်ားက ထုတ္ျပန္ ေရးသား ထားတာကို ေတြ႕ရပါတယ္။




Legaspi ၿမိဳ႕ နဲ႕ Mayon မီးေတာင္ အကြာအေ၀း

အနီးအနား မွာလည္း လွုပ္ရွားသြားလာ သူေတြကို မီးေတာင္ရဲ႕ ၆ ကီလိုမီတာ အကြာကေန သြားဖုိ႕ သတိေပး ႏွိုးေဆာ္ထားပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ အဲဒီ တားျမစ္ မီးေတာင္ နယ္ေျမ နဲ႕ လီဂါးစပီၿမိဳ႕(Legazpi) ၿမိဳ႕ဟာ ၇ မိုင္ပဲ ကြာေ၀းပါတယ္။ အဲဒီ ၿမိဳ႕မွာက လူဦးေရ တစ္သိန္း ေျခာက္ေသာင္း ၀န္းက်င္ခန္႕ ရွိပါတယ္။

ငလ်င္ ကၽြမ္းက်င္သူ ပညာရွင္ Renato Solidum က အကယ္၍ အဲဒီ မီးေတာင္ ေပါက္ကြဲမယ္ ဆိုရင္ လီဂါးစပီၿမိဳ႕ ေလယာဥ္ကြင္းနဲ႕ အနီးအနား မွာရွိတဲ့ အိမ္ေခါင္မိုးအထိ ျပာမွုန္မ်ား က်ေရာက္ႏိုင္တယ္ ဆိုတဲ့အေၾကာင္း အသိေပး ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။


Cagsawa ၿမိဳ႕ေဟာင္း

ဒီမီးေတာင္ဟာ ၄၈ ႀကိမ္တိုင္တိုင္ ေပါက္ကြဲ ခဲ့ၿပီး ေနာက္ဆံုး အႀကိမ္ကေတာ့ ၂၀၀၆ ခုႏွစ္က ျဖစ္ပါတယ္။ ၁၈၁၄ ခုႏွစ္ မီးေတာင္ ေပါက္ကြဲ ခဲ့စဥ္တုန္းက Cagsawa ၿမိဳ႕ကို ဖံုးအုပ္ ခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီ ၿမိဳ႕ကေတာ့ အခုအခါမွာ ႏိုင္ငံျခား သားမ်ား အလည္ပတ္ ျပဳတဲ့ ေနရာအျဖစ္ နာမည္ ေက်ာ္ၾကား လွတဲ့ ေနရာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။

Wednesday, July 8, 2009

ႏုိဘယ္လ္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးဆုရွင္ အမ်ိဳးသမီးမ်ား

ေက်ာင္းတဖက္တက္ရင္း အားတဲ့အခ်ိန္မွာဆိုရင္ က်မတာ၀န္က်တဲ့ International Studies Department မွာ အလုပ္လုပ္ရပါတယ္။ semester တစ္ခုမွာ နာရီ ရ၀ လုပ္ရပါတယ္။ အလုပ္လုပ္ရင္း လုပ္စရာမရွိလို႕ နားေနတဲ့အခ်ိန္မွာ ရုံးခန္းက စာအုပ္စင္ေလးကို မ်က္စိကစားၾကည့္လုိက္တယ္။ ဒါနဲ႕ Pananaw လို႔အမည္ရတဲ့ newsletter ေလးကို ေကာက္ကိုင္ ၾကည့္လိုက္ေတာ့ UP (The University of the Philippines Center for Women Studies) က ထုတ္ေ၀ထားတဲ့ newsletter တစ္ေစာင္ျဖစ္ေနတယ္။

ၿငိမ္းခ်မ္းေရးဆုတံဆိပ္ႀကီး

စာအုပ္ေလးကို လွန္ေလွာၾကည့္လိုက္တဲ့အခါ ၂၀၀၅ ခုႏွစ္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ဆုရွင္ အျဖစ္ တကမၻာလံုးမွာ ရွိတဲ့ အမ်ိဳးသမီး အေယာက္ ၁၀၀၀ကို ယာထားတဲ့ အေၾကာင္း အရာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီ အထဲက Philippines က အမ်ိဳးသမီး ၂၇ ေယာက္ ပါ၀င္တဲ့ အတြက္ ဂုဏ္ယူစြာ အသားေပး ထုတ္ေဖာ္ ေရးသား ထားတာကို ေတြ႕ရပါတယ္။ ဒါနဲ႕ က်မ နည္းနည္း စိတ္၀င္စားသြားတယ္။ ေရွ႕ေလ်ာက္ သြက္သြက္ကေလး ဖတ္ေနမိတယ္။ ျမန္မာျပည္က အမ်ိဳးသမီးေရာ ဘယ္ႏွစ္ေယာက္ ပါမလဲဆုိတဲ့ သိခ်င္ေဇာနဲ႔ေပါ့။ ၀မ္းနည္းစြာနဲ႔ပဲ အဲဒီ ေဖာ္ျပထားတဲ့ စာရင္းမွာ မေတြ႕ခဲ့ရပါဘူး။ ျမန္မာျပည္က အမ်ိဳးသမီးလည္း ပါ၀င္ေကာင္း ပါ၀င္ပါလိမ့္မယ္။ သူတို႕ ေဖာ္ျပဖို႕အတြက္ ေနရာမဆန္႕လို႔လည္း ျဖစ္ပါလိမ့္မယ္။ ႏိုင္ငံေပါင္း ၁၅၀ ထက္ မနည္းဘူး ဆိုေတာ့ ႏုိင္ငံ အားလုံုး ကိုေတာ့ ဘယ္ ေဖာ္ျပႏိုင္မလဲေနာ္။

ဒါေပမယ့္လဲ ၁၉၀၁ ကေန ၂၀၀၄ ခုႏွစ္အထိ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးဆုကို ဆြတ္ခူးခဲ့တဲ့ အမ်ိဳးသမီး အေၾကာင္းေတြကို ခုႏွစ္ အလိုက္ လူနာမည္ နဲ႕ သူတို႔ ဘာအတြက္ ရရွိခဲ့တာလဲ ဆိုတာကို အတိုခ်ံဳး ေဖာ္ျပထားတာကို ေတြ႕ရပါတယ္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ပါခဲ့တာကို ေတြ႕ရပါတယ္။ က်မ ျမန္မာ အမ်ိဳးသမီး တစ္ဦးအေနနဲ႕ အင္မတန္ပဲ ၀မ္းသာ ဂုဏ္ယူမိပါတယ္။

ဒီေတာ့ ဖတ္ရင္းနဲ႔ အေတြးတစ္ခု ၀င္လာတာက ဘာျဖစ္လို႔ အမ်ိဳးသမီး အေယာက္ ၁၀၀၀ ကို ၿငိမ္းခ်မ္းေရးဆု ေပးဖို႕ ယာယီ စာရင္း တင္သြင္းတဲ့ project ကို လုပ္ရတာလဲလို႕။ ဒါနဲ႕ အဲဒီ အေျဖကို ေတြ႕သြားတယ္။ ဒီေတာ့ ဖတ္မိသမ်ွ အထဲက ဗဟုသုတ ရမယ္ထင္တဲ့ အရာေလး တစိတ္ တပိုင္းကို ဘာသာျပန္ၿပီး ေအာက္ပါအတိုင္းပဲ တတ္စြမ္းသမ်ွ ေရးသားလိုက္ရပါေတာ့တယ္။

ဘာျဖစ္လို႔ အမ်ိဳးသမီး အေယာက္ ၁၀၀၀ ကို ၿငိမ္းခ်မ္းေရးဆုေပးဖုိ႕ ယာယီစာရင္း တင္သြင္းတဲ့ project လုပ္ရတာလဲ?


project လွုပ္ရွားမွုအတြက္ အမွတ္တံဆိပ္

အဲဒီ project ကို ၂၀၀၃ ခုႏွစ္မွာ Maren Haartie နဲ႕ Dr. Ruth-Gaby Vermot-Magnold တို႔က စတင္တည္ေထာင္ခဲ႔ပါတယ္။ Maren Haartie ကေတာ့ (Swiss Peace) ဆြစ္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး အဖြဲ႕မွ ျဖစ္ၿပီး Dr. Ruth-Gaby Vermot-Magnold ကေတာ့ ဥေရာပေကာင္စီ (Council of Europe) ႏွင့္ ဆြစ္ ပါလီမန္ ေကာင္စီက အဖြဲ႕၀င္ တစ္ေယာက္ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီ project မွာ Dr က ဥကၠဌ ေနရာကေန တာ၀န္ယူ ထမ္းေဆာင္ခဲ့ပါတယ္။

Dr. Ruth-Gaby Vermot-Magnold

Dr ဟာ ဥေရာပေကာင္စီ အဖြဲ႕၀င္ တစ္ေယာက္ ျဖစ္သည့္ အားေလ်ာ္စြာ ပဋိပကၡႏွင့္ စစ္ျဖစ္ပြားရာ ေနရာေဒသ ေတြမွာရွိတဲ့ ဒုကၡသည္စခန္းေတြကို အလည္သြားေရာက္ခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီမွာက သူဘာေတြကို ေတြ႕ရွိခဲ့သလဲ ဆိုေတာ့ အမ်ိဳးသမီးေတြဟာ အဲဒီလို အင္မတန္ အႏၱရာယ္မ်ားလွတဲ့ ပတ္၀န္းက်င္မွာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးနဲ႔ ျပန္လည္ တည္ေဆာက္တဲ့ အလုပ္ကို လုပ္ေဆာင္ေနတာပါပဲ။ ဒီ အမ်ိဳးသမီးေတြဟာ သူတို႔မွာ ရွိေနတဲ့ သတၱိႏွင့္အတူ အႏၱရာယ္ က်ေရာက္လာမယ့္ ေဘးကို ထည့္မေတြးဘဲ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကို လိုလား ေတာင္းဆို ေနတာပါပဲ။ သူတို႔ေတြဟာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး တည္ေဆာက္မယ့္ သူေတြပဲ ဆိုတာ သူလက္ေတြ႕က်က် ျမင္ေတြ႕ ခဲ့ရပါတယ္။ ဒါဟာ သူ ဒီ project ကို ဖြဲ႕စည္း တည္ေထာင္ဖို႕ အတြက္ ပထမဦးဆံုး တြန္အားလို႔ ဆိုရပါမယ္။ ဒုတိယတြန္းအားကေတာ့ ၁၉၀၁ ခုႏွစ္ကေန စၿပီး ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ဆုရွင္ေတြကို ေရတြက္ ႀကည့္လိုက္ရင္ အမ်ိဳးသား ဦးေရက ၈၀ ရွိၿပီး အမ်ိဳးသမီး ဦးေရ ကေတာ့ ၁၂ ပဲ ရွိပါေသးတယ္။ အဲဒါကို သူႀကည့္ၿပီး တျဖည္းျဖည္းနဲ႔ ဒီ project ကို တည္ေထာင္ ခ်င္တဲ့ စိတ္ေတြ တဖြားဖြား ေပၚလာခဲ့ရပါတယ္။

အဲဒီ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးဆုရွင္ အမ်ိဳးသမီး ၁၂ ႏွစ္ေယာက္က ဘယ္သူေတြလဲ?
အဲဒီအမ်ိဳးသမီး ၁၂ ႏွစ္ေယာက္ကေတာ့.......

၁။ ၁၉၀၅ - ၾသစႀတီးယားႏိုင္ငံက Bertha Von Suttner
အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ အၿမဲတမ္း ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ရုံး မွာ ဥကၠဌအျဖစ္ အလုပ္လုပ္ခဲ့စဥ္ သူမရဲ႕ အလုပ္အတြက္ ဂုဏ္ျပဳေသာ အေနျဖင့္

၂။ ၁၉၃၁ - အေမရိကန္ႏိုင္ငံက Jane Addams
ၿငိမ္းခ်မ္းေရးႏွင့္ လြတ္လပ္ေရးအတြက္ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ အမ်ိဳးသမီးမ်ား သမဂၢတြင္ ဥကၠဌအျဖစ္ အလုပ္လုပ္စဥ္ ရရွိခဲ့ေသာဆု

၃။ ၁၉၄၆ - အေမရိကန္ႏိုင္ငံက Emily Greene Balch
ၿငိမ္းခ်မ္းေရးႏွင့္ လြတ္လပ္ေရးအတြက္ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ အမ်ိဳးသမီးမ်ား သမဂၢတြင္ ဥကၠဌအျဖစ္ အလုပ္လုပ္စဥ္ ရရွိေသာဆု


၄။ ၁၉၇၆ - ၿဗိတိန္ႏိုင္ငံက Betty Williams
အိုင္ယာလန္ေျမာက္ပိုင္း ၿငိမ္းခ်မ္းေရး လွုပ္ရွားမွုအဖြဲ႕ကို တည္ေထာင္သူအျဖစ္
ဂုဏ္ျပဳေသာအားျဖင့္

၅။ ၁၉၇၆ - ၿဗိတိန္ႏိုင္ငံက Mairead Corrigan
အိုင္ယာလန္ေျမာက္ပိုင္း ၿငိမ္းခ်မ္းေရး လွုပ္ရွားမွုအဖြဲ႕ကို တည္ေထာင္သူအျဖစ္
ဂုဏ္ျပဳေသာအားျဖင့္


၆။ ၁၉၇၉ - အိႏၵိယႏိုင္ငံက Mother Theresa
သာသနာျပဳ ႏွင့္ လူမွုအက်ိဳးျပဳ လုပ္ငန္းအတြက္ ဂုဏ္ျပဳေသာအားျဖင့္


၇။ ၁၉၈၂ - ဆြီဒင္ႏိုင္ငံက Alva Myrdal
ဆြီဒင္ႏိုင္ငံ ဆိုရွယ္ ဒီမိုကရက္ ပါတီတြင္ အထင္ကရ အဖြဲ႔၀င္ပုဂၢိဳလ္ျဖစ္ၿပီး
ႏိုင္ငံတစ္ႏိုင္ငံတြင္ လက္နက္မ်ား ေလ်ာ့ခ်ေရးအစီအစဥ္ကို လွုပ္ရွားေဆာင္ရြက္သူအျဖစ္
ဆု ခ်ီးျမွင့္ခံရသူ

၈။ ၁၉၉၁ - ျမန္မာႏိုင္ငံက ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္
သူမရဲ႕ အၾကမ္းမဖက္ေသာနည္းျဖင့္ ဒီမိုကေရစီ ႏွင့္ လူ႕အခြင့္အေရး အတြက္ ႀကိဳးပမ္းလွုပ္ရွားမွုအား ဂုဏ္ျပဳေသာ အေနျဖင့္

၉။ ၁၉၉၂ - ကြာတာမာလာႏိုင္ငံက Rigoberta Menchu Tum
တိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳးစုမ်ား၏ အခြင့္အေရးမ်ားအား ေလးစားတန္ဖိုးမွုအေပၚတြင္ အေျခတည္၍
တရားမွ်တမွုရွိေရး ႏွင့္ တိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳးစုမ်ား ယဥ္ေက်းမွုကို ျပန္လည္ရင္ၾကားေစ့ေရး အတြက္ သူမရဲ႕ လုပ္ေဆာင္မွုကို အသိအမွတ္ျပဳေသာအားျဖင့္

၁၀။ ၁၉၉၇ - အေမရိကန္ႏိုင္ငံက Jody Williams
အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ ေျမျမွဳပ္မိုင္းမ်ား တားျမစ္ေသာ လွုပ္ရွားမွုအဖြဲ႕တြင္
ပါ၀င္ေဆာင္ရြက္ျခင္း
ေျမျမွဳပ္မိုင္းမ်ား ရွင္းလင္းျခင္းႏွင့္ တားျမစ္ျခင္းတြင္
ပါ၀င္ခဲ့ေသာ သူမရဲ႕ လုပ္ေဆာင္မွုအတြက္


၁၁။ ၂၀၀၃ - အီရန္ႏိုင္ငံက Shirin Ebadi
သူမရဲ႕ ဒီမိုကေရစီ ႏွင့္ လူ႕အခြင့္အေရး အတြက္ ႀကိဳးပမ္းလွုပ္ရွားမွုအား ဂုဏ္ျပဳေသာ အေနျဖင့္
အထူးသျဖင့္ အမ်ိဳးသမီး ႏွင့္ ကေလးသူငယ္ အခြင့္အေရးအတြက္ သူမရဲ႕ ႀကိဳးပမ္းလွုပ္ရွားမွု

၁၂။ ၂၀၀၄ - ကင္ညာႏိုင္ငံက Wangari Maathai
သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ဆိုင္ရာ ထိန္းသိမ္းျခင္း၊ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ႏွင့္ ဒီမိုကေရစီအေရး လွုပ္ရွားမွုအတြက္ တတပ္တအား ပါ၀င္ျခင္းအေပၚ ဂုဏ္ျပဳေသာ အားျဖင့္


Source: Pananaw, The Official Newsletter of the University of the Philippines Center for Women's Studies, Vol XV No.2, ISSN 0115 9844



Saturday, July 4, 2009

စပ္မိစပ္ရာ ကြန္ပ်ဳတာအေၾကာင္း

ဒီကေန႕ သူငယ္ခ်င္းတစ္ေယာက္ပုိ႕လာတဲ့ newsletter ထဲမွာ အေၾကာင္းအရာေလးတစ္ခုက က်မအတြက္ စိတ္၀င္စားစရာ ေကာင္းတယ္ေလ။ အဲဒါကေတာ့ ကြန္ပ်ဳတာအေၾကာင္း အတိုအတြာေလးပါ။ လူတိုင္း သတိမထားမိ တဲ့အရာေလးပါ။ က်မလဲ ကြန္ပ်ဳတာသံုးတာ ၾကာၿပီ တခါမွ သတိမထားမိဘူး။ ဖတ္ၾကည့္ၿပီး စမ္းသပ္ၾကည့္ေတာ့မွပဲ ေအာ္ဟုတ္သားပဲ။ ကုိယ္ေန႔စဥ္သံုးၿပီး မသိေသးတာအမ်ားႀကီးပါပဲလားလို႔ ေတြးေန မိတယ္။

အဲဒါကေတာ့ ကြန္ပ်ဳတာ keyboard ေပၚက Prt Sc SysRq သို႕မဟုတ္ Print Screen Key အေၾကာင္းေလး ပါပဲ။ print လို႕ေတြ႕တာနဲ႕ လူေတြက ဒါကိုႏွိပ္လိုက္ရင္ တခါတည္း print out ျဖစ္သြားမယ္လို႔ ထင္ေကာင္း ထင္မယ္။ ဒါေပမယ့္ ႏွိပ္တိုင္းလဲ print out မျဖစ္ပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ သင္ဟာ DOS သံုးတဲ့လူျဖစ္မယ္ဆိုရင္ print out ျဖစ္တယ္လို႔ အဲဒီ newsletter ထဲမွာေျပာထားတယ္။ အဲဒီ DOS အေၾကာင္းေတာ့နားမလည္ဘူး။ ေလာေလာဆယ္က်မစက္ကေတာ့ ဘာ printer နဲ႕မွမဆက္ထားေတာ့ ဘာမွျပႆနာမရွိဘူး။ ေရးထားတဲ့ အတိုင္း စမ္းၾကည့္တာ ေအာင္ျမင္တယ္။

အဲဒီ Print Screen Key ေလးရဲ႕ အဓိကလုပ္ေဆာင္ခ်က္ကေတာ့ သင့္ရဲ႕ကြန္ပ်ဳတာစာမ်က္ႏွာကို ဓါတ္ပံုရုိက္ လိုက္တာပဲ ျဖစ္တယ္။ မယံုရင္စမ္းၾကည့္ရေအာင္။ အဲဒီ Key ေလးကို ႏွိပ္လိုက္ပါ။ ၿပီးရင္ Microsoft word စာမ်က္ႏွာကို ဖြင့္လိုက္ပါ။ ဖြင့္ၿပီးရင္ cursor (စာရုိက္ဖို႕ရန္အတြက္ မ်ဥ္းေၾကာင္းမိတ္တုတ္မိတ္တုတ္) ေပၚလာတာေတြ႕မယ္။ အဲဒီ မ်ဥ္းေၾကာင္းေပၚတဲ့အခ်ိန္မွာ control v သို႔မဟုတ္ Ctrl+v ကိုႏွိပ္လိုက္ပါ။

သင္ခုနကေရြးခ်ယ္ဓါတ္ပံုရုိက္လိုက္တဲ့ စာမ်က္ႏွာေလးက အဲဒီ Microsoft word စာမ်က္မွာေပၚမွာ ေပၚလာပါလိမ့္မယ္။

ေပ်ာ္ရႊင္ခ်မ္းေျမ႕ပါေစ။


Wednesday, July 1, 2009

အႏုပညာရသေျမာက္ေသာ ညေနခင္းေလး

က်မတို႔ေက်ာင္းမွာ INSA (International Network for Social Action) ဌာနက အမတစ္ေယာက္ က်မတို႔ ျမန္မာ သူငယ္ခ်င္းတစ္ေယာက္ကို စကားလက္ေဆာင္ပါးလာတယ္။ အဲဒါကေတာ့ ၂၁ ဇြန္ ၂၀၀၉ မွာ ဖိလစ္ပိုင္က Indigenous ေတြ Manila Bay နားက CCP (Culture Center of the Philippines) မွာလာၿပီး ကျပၾကမယ္တဲ့။ ပထမေတာ့ အိမ္က သူငယ္ခ်င္းေတြ မသြားလို႔ က်မလည္း သြားဖို႔စိတ္အားမသန္ဘူး။ ဒါေပမယ့္ ဖိလစ္ပိုင္မွာ ေနတုန္း သူတို႔ရဲ႕ တိုင္းရင္းသားရုိးရာ အကကို အနည္းဆံုးတစ္ေခါက္ေတာ့ သြားေလ့လာ သင့္တယ္လို႔ ကိုယ့္ကိုကိုယ္ ယူဆမိတယ္ေလ။ ဒါနဲ႕ ျမန္မာသူငယ္ခ်င္း ၂ေယာက္ရယ္၊ အီသီယိုးပီးယားက သူငယ္ခ်င္း ၁ေယာက္ရယ္ ျပီးေတာ့ က်မအပါအ၀င္ ေလးေယာက္သြားၾကည့္ျဖစ္ၾကတယ္။


က်မတို႔အဖြဲ႔ေတြ Manila ရဲ႕ traffic မွာ ပိတ္မိလို႔ နည္းနည္းေနာက္က်သြားတယ္။ ေရာက္ေရာက္ခ်င္းအ၀င္၀မွာ ကိရိယာကေလးတစ္ခုနဲ႔ ကုိယ္အပူခ်ိန္ကို တိုင္းပါတယ္။ ဘာျဖစ္လို႔လဲဆိုေတာ့ H1N1 ရွိမရွိ ပြဲလာပရိသတ္ကို စစ္ေဆးေနတာပါ။ စစတုန္းကေတြးထားတာကေတာ့ ဓါတ္ပံုေတြ ရုိက္ၿပီးမွတ္တမ္းတင္ခဲ့မယ္ေပါ့။ ေနာက္ေတာ့ အေတြးနဲ႕ လက္ေတြ႕ တက္တက္စင္ေအာင္လြဲခဲ့ရတယ္။ ဘာလို႕လဲဆိုေတာ့ သူငယ္ခ်င္းတစ္ေယာက္ ကင္မရာယူသြားမလို႔လုပ္တာ lady guard က မယူရဘူးတဲ့။ ဒါနဲ႕ ကင္မရာကို ဂိတ္မွာထားခဲ့ရတဲ့အတြက္ ေၾကာင့္ ရုိးရာေဖ်ာ္ေျဖတင္ဆက္မွု ဓါတ္ပံုေတြကို မယူခဲ့ရဘူးေလ။ Sayang! (ဆိုးလိုက္တဲ့အျဖစ္။)

က်မတို႔ CCP အထဲ ကိုေရာက္တဲ့အခ်ိန္မွာ ပြဲကစႏွင့္ေနပါျပီ။ ေဖ်ာ္ေျဖတင္ဆက္ေနတဲ့အခ်ိန္မွာ ပရိသတ္ေတြကို ၀င္ခြင့္မျပဳပါဘူး။ အေႏွာက္အယွက္ျပဳမွာစိုးလို႔နဲ႕တူပါတယ္။ ေဖ်ာ္ေျဖတင္ဆက္မွုတစ္ခုနဲ႕တစ္ခုအၾကား ခဏရပ္ သြားတဲ့အခ်ိန္မွာ က်မတို႕ကို ၀င္ခြင့္ျပဳခဲ့ပါတယ္။



၀င္၀င္ခ်င္းမွာပဲ သူတို႔ရဲ႕ တိုင္းရင္းသား ၀တ္စံုေတြကို ၀တ္ဆင္ျပီး အႏုပညာကို ရသခံစားမွုအျပည့္နဲ႕ တင္ဆက္ ေနတာကို ေတြ႕ရပါတယ္။ က်မကို ဆြဲေဆာင္တဲ့အရာကေတာ့ သူတို႔ရဲ႕ ၀တ္စံုေတြေပါ့။ က်မတို႔ ျမန္မာတိုင္းရင္း သားေတြရဲ႕ ၀တ္စံုနဲ႕ တအားတူပါတယ္။ က်မသူတို႔ကို ေတြ႕တာနဲ႔ အမိျမန္မာျပည္ကို ေျပာမျပတတ္ေအာင္ လြမ္းမိပါတယ္။ က်မေလ့လာမိသေလာက္ကေတာ့ ဘယ္ႏိုင္ငံမွာမဆို ေတာင္ေပၚတိုင္းရင္းသားေတြရဲ႕ ၀တ္စား ဆင္ယင္ပုံနဲ႕ ယဥ္ေက်းမွုအကေတြက ဆင္တူယိုးမွားရွိေနတာပါပဲ။


အဲဒီအကထဲက အကအဖြဲ႕တစ္ဖြဲ႕ ၀တ္စံုကေတာ့ က်မတို႕ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ နာဂ တိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳးရဲ႕ ၀တ္စံုနဲ႕ တအားတူပါတယ္။ သူတို႔ကတဲ့အခါမွာ သတၱဳေမာင္းကို ထုျပီးကေလ့ရွိပါတယ္။ အင္မတန္မွ လွပတဲ့ အႏုပညာ တင္ဆက္မွုျဖစ္ပါတယ္။ ထူးဆန္းတာတစ္ခုက သူတို႔ခါးမွာ စည္းထားတဲ့ ပိတ္အနီေလးက က်မတို႔ ကရင္ေခါင္း ေပါင္း နဲ႕ တအားကို တူပါတယ္။

တိုင္းရင္းသားအကတစ္ခုထဲနဲ႕တင္ဆက္တာမဟုတ္ပါဘူး။ အေနာက္တိုင္းဂီတကို တိုင္းရင္းသား ယဥ္ေက်းမွု အႏုပညာအက နဲ႕ ေရာေႏွာလိုက္တဲ့အတြက္ အင္မတန္မွ ခ်စ္စရာေကာင္းသြားတာကို ေတြ႕ရပါတယ္။ အေနာက္တိုင္းေတးဂီတကို ဦးေဆာင္တဲ့အဖြဲ႕ကေတာ့ ဒီအခမ္းအနားကို ကမကထျပဳလုပ္တဲ့ cartwheel foundation အဖြဲ႕ပဲျဖစ္ပါတယ္။ cartwheel foundation အဖြဲ႕ကေတာ့ အေမရိကန္လာတဲ႔သူေတြပဲျဖစ္တယ္။ သူတို႕ကေတာ့ ေထာင္ေထာင္ေမာင္းေမာင္း အသားျဖဴျဖဴ။ တိုင္းရင္းသားေလးေတြကေတာ့ အသားမဲမဲ နဲ႕ အရပ္ပုပု။ ဒါေပမယ့္ ခြဲျခားဆက္ဆံမွုေတြ ဒီအႏုပညာေဖ်ာ္ေျဖပြဲအတြင္း အရိပ္အေရာင္ေတြရွိမေနပဲ ခ်စ္ၾကည္ရင္းႏွီးစြာ တင္ဆက္ေနတာကို လွလွပပ ျမင္ေတြ႕ခဲ့ရပါတယ္။ သူတို႕ရဲ႕ရည္ရြယ္ခ်က္ေခါင္းစဥ္ကေတာ့ culture in harmony ပဲျဖစ္ပါတယ္။ ေတာ္ေတာ္ေလးကို ျမဴးႃကြ ၿမိဳင္ဆိုင္လို႔ေနပါတယ္။ သူတို႔တင္ဆက္တဲ့ အခ်ိန္မွာဆိုရင္ ပရိသတ္က သူတို႔ ကတဲ့အတိုင္းလိုက္ၿပီးလက္ခုပ္တီးေနပါတယ္။



အဲဒီပြဲမွာ တေယာအဖြဲ႕ႀကီးတစ္ဖြဲ႕လည္း ပါ၀င္ပါေသးတယ္။ သူတို႕ကေတာ့ သီးသန္႔ပဲ တင္ဆက္ပါတယ္။ အားလံုးကေတာ့ ဖိလစ္ပိုင္သားေတြပါပဲ။ အရြယ္မ်ိဳးစံုအလိုက္ ပါ၀င္ၿပီး အားရပါးရကို တီးခတ္ေဖ်ာ္ေျဖေန ပါတယ္။ အငယ္ဆံုးက ရ ႏွစ္ သို႔မဟုတ္ ဂ ႏွစ္ ပဲရွိအံုးမယ္ ထင္ပါတယ္။ အစက ထင္ထားတာ သူတို႔ေတြပဲတီးခတ္မယ္ေပါ့။ ေနာက္ေတာ့ ဘယ္ဟုတ္မလဲ။ အမ်ိဳးသမီးကေလးတစ္ေယာက္က ဂ်ိဳင္းေထာက္ တဖက္ကို အားျပဳၿပီး စင္ေရွ႕ကို ေလွ်ာက္လာပါတယ္။ ၿပီးေတာ့ အႏုပညာတီးခတ္သံနဲ႕အညီ သူမရဲ႕ မ်က္ႏွာေန မ်က္ႏွာထားေလးကို အမ်ိဳးမ်ိဳးေျပာင္းျပီး အားမာန္အျပည့္နဲ႕ ခံစားသီဆိုေနပါတယ္။ သူရဲ႕စာသားေလးကို နားလည္လို႕ေတာ့မဟုတ္ပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ နားဆင္ေနစဥ္ အေတာအတြင္း သူ႕ကိုက်မၾကည့္ၿပီး အလိုလို မ်က္ရည္၀ဲတက္ခဲ့ပါတယ္။ ဘာျဖစ္လို႔လဲဆိုေတာ့ သူမရဲ႕ဘ၀ကို အရွံဳးမေပးပဲ အရာတစ္ခုမွာ ထူးခၽြန္ေအာင္ စြမ္း ေဆာင္ျပႏိုင္လို႕ပါပဲ။ အင္မတန္ ခြန္အားရခဲ့ပါတယ္။ ပြဲအၿပီးမွာ က်မသူ႕ကို သြားၿပီး လက္ဆြဲႏွုတ္ဆက္ခဲ့ပါတယ္။

အဲဒီပြဲမွာ တျခားေက်ာင္းက ျမန္မာေက်ာင္းသားေလးေတြလည္း လာၾကည့္က်ပါတယ္။ သူတို႕လည္းက်မကို ေတြ႕ေရာ ျမန္မာျပည္လည္း ဒီလိုလုပ္ရင္ေကာင္းမယ္လို႕ေျပာလာတယ္။ က်မလဲ ဒီလိုမ်ိဳး ထပ္ထူခံစားမိတယ္ ေလ။ ဘာလို႕လဲဆိုေတာ့ က်မတို႔ ျမန္မာႏိုင္ငံက တိုင္းရင္းသားမ်ိဳးႏြယ္စု အစိတ္ေသးေသးေလးေတြမ်ားတဲ့ ႏိုင္ငံေလ။ ဒီလိုပြဲမ်ိဳးလုပ္လိုက္ရင္ တအားကို ၾကည့္ေကာင္းမယ္။ ၿပီးေတာ့ တိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳးေလးေတြရဲ႕ ယဥ္ေက်းမွုကို ထိန္းသိမ္းရာလည္း ေရာက္တယ္ေလ။


ဖိလစ္ပိုင္မွာ၂၁ ရက္ေန႕ညဟာ က်မအတြက္ အမွတ္ရစရာ မေမ့ႏိုင္ေသာ ေန႕တစ္ေန႕ျဖစ္တယ္။ ၿပီးေတာ့ ဖိလစ္ပိုင္က indigenous နဲ႕ cartwheel foundation အဖြဲ႕အတြက္လည္း က်မအမ်ားႀကီး ဂုဏ္ယူ၀မ္းေျမာက္ မိပါတယ္။ သူတို႕ရဲ႕ အကြက္က်က် ဖန္တီးမွုနဲ႕ စီစဥ္ညႊန္ၾကားႏိုင္မွုတို႕ကို မ်ားစြာေလးစားမိတယ္။ ေနာက္ေနာင္ လည္း ဒီထက္ဆထက္ထမ္းပိုးမ်ားစြာ ေဆာင္ရြက္ၿပီး ေအာင္ျမင္ေက်ာ္ ၾကားႏိုင္ပါေစ။